Trong vài năm trở lại đây, việc dùng AI có lẽ là một chủ đề nóng trong môi trường làm việc. Không ít người trong chúng ta quan ngại rằng bản thân mình sẽ bị thay thế bởi AI vì sự thông minh của chúng. Nhưng thay vì đặt câu hỏi "Liệu AI có thay thế con người hay không?", ta nên nghĩ đến một hướng tiếp cận khác biến AI thành một đồng đội và dùng chính khả năng của chúng để làm bệ phóng cho sự sáng tạo của chúng ta trong công việc. Bây giờ điều chúng ta cần là “Làm thế nào để tích hợp AI trở thành một đồng đội đúng nghĩa?”.
AI có thể thay thế trong các công việc chân tay, những tác vụ lặp đi lặp lại. Chúng hỗ trợ trong phân tích, tracking hành vi người dùng, trở thành một trợ lý ảo và hỗ trợ con người sáng tạo. Theo CNN Business, AI có khả năng thay thế khoảng 300 triệu việc làm toàn thời gian trên toàn cầu. Chỉ riêng tháng 5 năm 2023, đã có 3.900 ca mất việc làm tại Hoa Kỳ do AI thay thế. Tập đoàn lớn như British Telecom đã lên kế hoạch triển khai công nghệ AI để thay thế 10.000 nhân viên trong vòng 7 năm tới. Các công việc có nguy cơ bị AI thay thế bao gồm nhập dữ liệu, tiếp thị từ xa, xây dựng website, tài xế, và trợ lý pháp luật.
Tuy nhiên, AI không thể thay thế hoàn toàn con người trong các công việc đòi hỏi sáng tạo, trí tuệ cảm xúc và khả năng thích ứng.
Vấn đề chính mà ai cũng có thể nhận ra là AI hỗ trợ giảm thiểu các công việc mất nhiều thời gian như xử lý khối lượng dữ liệu lớn, viết code, từ đó tối ưu năng suất và tiết kiệm được thời gian. Từ thời gian được tiết kiệm, các đồng đội còn lại trong team có thời gian dành cho tư duy sáng tạo. Không chỉ dừng lại ở dữ liệu mà AI Agent xử lý được, chúng cung cấp thêm thông tin, đưa ra những dự báo để giúp con người quyết định logic hơn. AI luôn luôn làm việc, có thể làm việc 24/7, bất cứ khi nào mà đồng đội cần.
Tuy nhiên, nếu đặt AI sai vị trí, chúng có thể trở thành con dao hai lưỡi. AI vẫn chỉ là máy móc, không thể thay thế khả năng suy nghĩ linh hoạt sáng tạo của con người. Bias của AI và rủi ro về Data Privacy là những vấn đề cần lưu ý:
Bị phụ thuộc quá nhiều vào AI có thể dẫn đến việc đánh mất năng lực suy nghĩ - Brain Rot, chỉ biết dựa dẫm vào AI để xử lý máy móc. Xung đột giữa các thành viên với AI cũng là một thách thức, khi lo lắng về vai trò của mình sẽ bị thay thế.
Để tạo ra giá trị hơn trong công việc, con người nên trang bị cho chính mình những skill set để tăng khả năng tư duy sáng tạo. Trau dồi thêm kiến thức về công nghệ để hiểu chính người đồng đội AI của mình, từ đó tăng khả năng phối hợp. Đừng để cho AI quyết định thay bạn, tránh đánh mất đi giá trị của bản thân không bị phụ thuộc quá nhiều vào AI.
Điều quan trọng nhất là không lạm dụng AI trong tất cả mọi thứ, xác định rõ vị trí của AI trong team, bản chất AI là công cụ hỗ trợ. Hãy để cho AI vào các công việc máy móc, còn con người sẽ tập trung vào tư duy chiến lược và sáng tạo cái mới. Đào tạo cho nhân sự về cách làm việc với AI để tận dụng tối đa lợi ích mà AI mang lại. Thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh khả năng của AI để xem AI có làm việc hiệu quả và không để AI bị Bias.
AI và Con người
Khía cạnh | AI | Con người |
Khả năng xử lý dữ liệu | Xử lý khối lượng dữ liệu lớn nhanh chóng và chính xác | Hạn chế về tốc độ và khối lượng dữ liệu có thể xử lý |
Sáng tạo | Hỗ trợ sáng tạo nhưng không thể thay thế hoàn toàn | Có khả năng sáng tạo và tư duy linh hoạt |
Làm việc liên tục | Có thể làm việc 24/7 | Cần thời gian nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng |
Phân tích và dự báo | Cung cấp thông tin và dự báo dựa trên dữ liệu lớn | Dựa vào kinh nghiệm và trực giác |
Khả năng thích ứng | Hạn chế trong việc thích ứng với tình huống mới và phức tạp | Có khả năng thích ứng và giải quyết vấn đề linh hoạt |
Tương tác con người | Hỗ trợ tương tác nhưng thiếu trí tuệ cảm xúc | Có khả năng tương tác và hiểu biết về cảm xúc con người |
Rủi ro bảo mật | Có thể gặp rủi ro về bảo mật dữ liệu | Có thể kiểm soát và bảo mật thông tin tốt hơn |
Mặc dù có những lo ngại và thách thức, cuộc cách mạng AI đang tạo ra những cơ hội mới và đòi hỏi sự học hỏi và thích ứng từ tất cả mọi người trong doanh nghiệp. Thay vì là một sự thay thế, AI có thể trở thành một đồng đội mạnh mẽ trong việc tạo ra giá trị và tăng năng suất. Điều quan trọng là chúng ta sẵn sàng học hỏi và thích ứng để tận dụng tối đa tiềm năng của người đồng đội này trong tương lai. Vậy vấn đề không phải là “AI có thay thế con người hay không?” mà là “Chúng ta làm sao để làm việc tốt hơn với AI?”
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn chúng tôi. Đội ngũ của chúng tôi sẽ sớm liên hệ lại để hỗ trợ bạn nhanh chóng nhất