Chia sẻ bài
Khám phá điểm sáng AI – đẩy mạnh phát triển AI ‘cho người Việt, vì người Việt’ ,nâng cao vị thế Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu
Nội dung
Trong dòng chảy lịch sử, mỗi cường quốc vươn mình đều dựa trên những thay đổi mang tính cách mạng nhờ vào công nghệ đột phá. Như thời đại khám phá hàng hải, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha nắm giữ bí quyết tàu bè, mở ra những vùng đất mới, đem về các thuộc địa và của cải vô tận. Kỷ nguyên động cơ hơi nước, Anh Quốc trỗi dậy nhờ xe lửa và đường sắt, tạo nên một đế chế hùng mạnh. Đến thời đại công nghệ, Mỹ với Thung lũng Silicon đã trở thành cái nôi của kinh tế sáng tạo.
Và giờ đây, Việt Nam cũng đang đứng trước cơ hội lịch sử với sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, ngành công nghệ thông tin trỗi dậy, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp thông qua dữ liệu nguồn mở tiếng Việt và những điểm sáng trong công cuộc AI, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành "con rồng châu Á" mới, kiến tạo một kỷ nguyên thịnh vượng dựa trên sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI)
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ trên toàn cầu, thúc đẩy sự chuyển đổi số toàn diện. Tuy nhiên, sự thiếu hụt các bộ dữ liệu tiếng Việt chất lượng cao và mã nguồn mở không chỉ cản trở sự phát triển của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) dành riêng cho người Việt, mà còn làm giảm đáng kể tính chính xác và hiệu quả của các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong thực tiễn.
Để vượt qua thách thức này và phát triển một hệ sinh thái vững mạnh, Việt Nam cần nỗ lực xây dựng và phát triển công nghệ AI cho người Việt, góp phần nâng cao vị thế quốc gia trên bản đồ công nghệ thế giới và mang lại những lợi ích thiết thực đời sống hằng ngày.
Với những lí do trên, đã có một số dự án ra đời với sứ mệnh kiến tạo bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở chất lượng cao, giúp các mô hình AI hiểu sâu sắc văn hóa, bối cảnh và cách diễn đạt đặc trưng của người Việt. Đây là bước tiến quan trọng, đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ AI tại Việt Nam, đồng thời nâng cao vị thế tiếng Việt trên bản đồ AI toàn cầu.
ViGen là một minh chứng điển hình đánh dấu bước tiến đột phá trong lĩnh vực AI tại Việt Nam, khởi nguồn từ sự hợp tác chiến lược giữa Tập đoàn Meta, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và tổ chức AI for Vietnam. ViGen không chỉ kỳ vọng nâng cao sự hiện diện của tiếng Việt trong quá trình phát triển AI, mà còn góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy nền kinh tế số Việt Nam phát triển vượt bậc và bền vững
Theo báo cáo của GenAI Fund , với hơn 700 startup về Gen AI, 250 công ty khởi nghiệp, 25 doanh nghiệp nổi bật nhất GenAI, ngành trí tuệ nhân tạo đang tăng trưởng vượt bậc tại ASEAN. Với Việt Nam chúng ta đạt 27%, đứng vị trí thứ hai, chỉ sau Singapore 44% và vượt qua Indonesia 13%. Việt Nam được xem là quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất về đầu tư AI và ngành GenAI tại Đông Nam Á.
Ngoài ra, Công nghệ GenAI - “Trí tuệ nhân tạo tạo sinh” tác động mạnh mẽ về xu hướng thị trường ở ASEAN, nơi các quốc gia như Việt Nam, một điểm nóng về nhân tài kỹ thuật với hơn 530.000 chuyên gia công nghệ thông tin, nằm trong số những quốc gia đầu tiên trong khu vực tận dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs). Trở thành tâm điểm phát triển GenAI của ASEAN, Việt Nam được dự đoán tỷ lệ số lượng startup GenAI của quốc gia sẽ tăng từ 27% lên 35%, rút ngắn khoảng cách với Singapore.
Việt Nam đang nhanh chóng khẳng định vị thế của mình trên bản đồ AI thế giới, thu hút sự quan tâm của các tập đoàn công nghệ hàng đầu. PGS.TS Nguyễn Trường Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhấn mạnh:“ Đứng trên vai những người khổng lồ như Meta, chúng ta có thể sớm xây dựng một mô hình dành cho người Việt, vì người Việt”. Sự đầu tư mạnh mẽ từ các "ông lớn" như Meta, Google và Samsung vào các trung tâm nghiên cứu và phát triển AI tại Việt Nam là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng này.
Hệ sinh thái AI của Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc, với số lượng startup AI tăng đáng kể trong những năm gần đây. Cùng với nguồn nhân lực trẻ, năng động và có trình độ chuyên môn cao là một trong những yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển này.
Với lợi thế về chi phí nguồn nhân lực cạnh tranh tại Việt Nam, môi trường đầu tư thông thoáng và các chính sách ưu đãi của chính phủ, cùng vị trí địa lý thuận lợi, kết nối với các thị trường lớn. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và vươn lên dẫn đầu, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI, cũng như nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động để đáp ứng nhu cầu của thị trường toàn cầu.
Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), không chỉ trong khu vực ASEAN mà còn trong bối cảnh toàn cầu. Chính phủ Việt Nam đã nhận thức rõ tầm quan trọng của AI đối với sự phát triển kinh tế và xã hội, và đã triển khai các chính sách hỗ trợ để thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ này trong các ngành công nghiệp chủ chốt. Một trong những sáng kiến quan trọng là dự án ViGen, được thực hiện bởi Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) và Meta. Dự án này tập trung vào việc xây dựng bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở, nhằm cải thiện khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên của các mô hình AI, từ đó nâng cao sự hiện diện của tiếng Việt trong các ứng dụng AI toàn cầu.
Ngoài các dự án quan trọng như ViGen, chính phủ Việt Nam cũng chú trọng đến việc phát triển nguồn nhân lực cho ngành AI. Việc hợp tác với Google để cung cấp 40.000 chứng chỉ nghề nghiệp AI cho người dân Việt Nam là một ví dụ điển hình. Đây là bước đi chiến lược nhằm nâng cao năng lực cho lực lượng lao động, giúp họ không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn sẵn sàng cho thị trường toàn cầu.
Việt Nam cũng đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các startup AI, trong đó nhiều công ty đã vươn ra thế giới. Một trong những ví dụ tiêu biểu là ArcanicAI, một startup Việt Nam tập trung phát triển các mô hình AI tinh chỉnh cho tiếng Việt, đã được cộng đồng quốc tế biết đến thông qua sự hợp tác với các công ty lớn như AWS. ArcanicAI đã tận dụng nền tảng AWS để triển khai các giải pháp AI cho nhiều doanh nghiệp lớn và tổ chức, nâng cao sự hiện diện của Việt Nam trong cộng đồng AI toàn cầu.
Mặc dù có nhiều cơ hội, Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức lớn. Một trong những vấn đề cần giải quyết là sự thiếu hụt dữ liệu chất lượng cao, đặc biệt là dữ liệu tiếng Việt. Các mô hình AI hiện nay chủ yếu dựa trên dữ liệu tiếng Anh, khiến việc phát triển các ứng dụng AI phù hợp với ngữ cảnh và đặc thù văn hóa Việt Nam gặp khó khăn. Dự án ViGen được kỳ vọng sẽ giải quyết phần nào vấn đề này, nhưng vẫn cần thêm sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng dữ liệu lớn và bộ dữ liệu chất lượng cao.
Thách thức thứ hai là thiếu hụt nhân lực công nghệ cao. Mặc dù Việt Nam có một nguồn nhân lực trẻ dồi dào, nhưng việc đào tạo đủ kỹ sư và chuyên gia AI là một công việc dài hơi. Chính phủ và các tổ chức quốc tế đã bắt đầu đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực AI, nhưng vẫn cần một chiến lược toàn diện hơn để tạo ra một đội ngũ chuyên gia đủ mạnh mẽ cho ngành công nghiệp này.
Thêm vào đó, việc cạnh tranh với các quốc gia như Singapore, Malaysia và Indonesia – những quốc gia đã và đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực AI – là một thách thức lớn.
Để cạnh tranh, Việt Nam cần tập trung vào các chiến lược phát triển AI đặc thù, chẳng hạn như phát triển các ứng dụng AI cho các ngành công nghiệp tiềm năng như nông nghiệp, giáo dục, và y tế, nơi có thể ứng dụng AI để giải quyết các vấn đề cấp thiết của quốc gia. Một chiến lược nữa là tăng cường hợp tác với các công ty công nghệ lớn và các quỹ đầu tư quốc tế, từ đó không chỉ thu hút nguồn vốn mà còn tiếp cận được các công nghệ tiên tiến
Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lớn để khẳng định vị thế trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) trên trường quốc tế. Chính sách phát triển AI quốc gia được củng cố bởi các chiến lược dài hạn, như Quyết định 127/QĐ-TTg, chiến lược phát triển AI đến năm 2030, trong đó Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu thúc đẩy AI trở thành một trong những ngành công nghiệp trọng điểm, đóng góp vào phát triển kinh tế số. Quyết định này không chỉ đặt ra mục tiêu nâng cao năng lực ứng dụng AI trong các ngành công nghiệp chủ chốt mà còn tạo ra khung pháp lý, điều kiện cần thiết để thu hút đầu tư và phát triển nghiên cứu trong lĩnh vực AI.
Hợp tác quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam tiến xa hơn trong lĩnh vực AI. Các công ty lớn như NVIDIA và Google đã và đang hợp tác với Việt Nam trong các dự án quan trọng.
Ví dụ: NVIDIA đã hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng AI, cung cấp các công nghệ tiên tiến như GPU và các nền tảng điện toán đám mây, góp phần nâng cao năng lực của các tổ chức nghiên cứu và các startup AI trong nước. Trong khi đó, hợp tác với Google giúp Việt Nam phát triển nguồn nhân lực AI thông qua các chương trình đào tạo như Google Career Certificates, nhằm tạo ra đội ngũ chuyên gia có kỹ năng cao phục vụ cho các ngành công nghiệp ứng dụng AI.
Chính phủ Việt Nam cam kết mạnh mẽ trong việc phát triển AI thông qua các chính sách hỗ trợ và khung pháp lý rõ ràng. Quyết định 127/QĐ-TTg không chỉ đề ra các mục tiêu phát triển AI, mà còn xác định các chính sách ưu đãi cho các dự án nghiên cứu và phát triển AI, cũng như thúc đẩy việc ứng dụng AI trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục và nông nghiệp. Chính sách này cũng đề cập đến việc cải thiện cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, phát triển các trung tâm nghiên cứu AI và các nền tảng dữ liệu mở, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế.
Bên cạnh đó, chính phủ đã đầu tư vào các chương trình tăng cường hợp tác quốc tế, với các quỹ đầu tư và tổ chức quốc tế, để không chỉ thu hút nguồn vốn mà còn học hỏi các mô hình phát triển AI tiên tiến. Việt Nam cũng tham gia các sáng kiến AI toàn cầu, giúp tạo ra cơ hội cho các nhà nghiên cứu, các startup và doanh nghiệp trong nước tiếp cận với những xu hướng và công nghệ mới nhất
Việt Nam đang bước vào một giai đoạn quan trọng với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), một lĩnh vực không chỉ mang tính đột phá về công nghệ mà còn đóng vai trò quyết định trong việc định hình tương lai kinh tế và xã hội. Thay vì chỉ nhìn nhận AI như một công cụ hỗ trợ, Việt Nam có thể biến nó thành động lực để nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế.
AI mở ra cánh cửa để Việt Nam giải quyết những vấn đề cốt lõi như tối ưu hóa nguồn lực, cải thiện dịch vụ công, và thúc đẩy các ngành công nghiệp chiến lược. Đây là cơ hội để quốc gia không chỉ theo kịp mà còn dẫn đầu trong một số khía cạnh, tận dụng những lợi thế riêng có của mình.
Để đạt được điều đó, Việt Nam cần một lộ trình rõ ràng:
Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa lịch sử, nơi trí tuệ nhân tạo (AI) mở ra cơ hội "hóa rồng" trong kỷ nguyên công nghệ. Những thách thức hiện tại, thay vì cản trở, được tận dụng làm nền tảng vững chắc cho sự phát triển vượt bậc của ngành AI. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và mạng lưới hợp tác quốc tế rộng mở, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
Những bước tiến vững chắc trong xây dựng hạ tầng số, phát triển ứng dụng AI đa lĩnh vực từ y tế, giáo dục đến nông nghiệp, đang chứng minh tiềm năng "người Việt hóa rồng". Sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực công nghệ dữ liệu AI không chỉ giúp giải quyết thách thức trong nước mà còn đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một trung tâm công nghệ thịnh vượng và bền vững.
Tìm hiểu thêm:
11 phút đọc
Việt Nam đẩy mạnh ứng dụng Generative AI trong quản lý nhà nước, đào tạo lãnh đạo, tối ưu vận hành và xây dựng nền hành chính số hiệu quả.
9 phút đọc
Bản ngã con người có đang thay đổi, bạn có biết mình là ai? Trong thế giới, nơi AI đang định hình từng hành động & thái độ của con người
8 phút đọc
Học về AI không còn là lựa chọn – mà là bước đi chiến lược để bắt kịp thời đại. Tìm hiểu vì sao AI đang trở thành xu hướng và kỹ năng thiết yếu và cách bạn có thể bắt đầu hành trình chinh phục công nghệ này ngay hôm nay!
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn chúng tôi. Đội ngũ của chúng tôi sẽ sớm liên hệ lại để hỗ trợ bạn nhanh chóng nhất