Đánh cắp danh tính: Là hành vi sử dụng thông tin cá nhân của người khác mà không được phép, nhằm mục đích lừa đảo hoặc thực hiện các hành vi phạm pháp. Thông tin này có thể bao gồm tên, số định danh cá nhân, tài khoản ngân hàng, và các thông tin nhạy cảm khác.
Deepfake: Là công nghệ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra các video, hình ảnh hoặc âm thanh giả mạo, khiến chúng trông giống như thật. Deepfake có thể được sử dụng để tạo ra các video giả mạo người nổi tiếng, chính trị gia hoặc bất kỳ ai, nhằm mục đích lừa đảo hoặc bôi nhọ.
Tài khoản ảo: Là các tài khoản tự động trên mạng xã hội, được lập trình để thực hiện các hành động như đăng bài, bình luận, hoặc tương tác với người dùng khác. Tài khoản ảo có thể được sử dụng để lan truyền thông tin sai lệch, lừa đảo hoặc thu thập thông tin cá nhân.
Trước thời đại AI, các công cụ và phương pháp trên thường đắt đỏ và khó tái tạo ở quy mô lớn. Tuy nhiên, với các “thuật toán” và “tự động hoá hiện tại”, không khó để thấy một nhóm người nhỏ hoàn toàn có thể thực hiện được toàn bộ chuỗi công việc nêu trên.
Thách thức của toàn cầu
Đánh cắp danh tính là một trong những vấn đề nhức nhối toàn cầu, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, đến năm 2026, có thể tới 90% nội dung trực tuyến sẽ được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Điều này làm tăng nguy cơ đánh cắp danh tính thông qua các công nghệ như Deepfake và Tài khoản ảo.
Deepfake là một trong những công nghệ đáng lo ngại nhất hiện nay, cho phép tạo ra video, hình ảnh và âm thanh giả mạo với độ chân thực cao. Công nghệ này trở thành công cụ đắc lực cho tội phạm số, giúp chúng dễ dàng tiếp cận mục tiêu hơn. Những video giả mạo này có thể trở thành công cụ nguy hiểm, được sử dụng để hủy hoại danh tiếng cá nhân, thao túng tài chính hoặc thậm chí kích động bất ổn xã hội. Ví dụ, một video Deepfake ghép mặt một người nổi tiếng vào nội dung nhạy cảm có thể bị kẻ xấu sử dụng để bôi nhọ danh tiếng, tống tiền hoặc thao túng dư luận, khiến nạn nhân chịu ảnh hưởng nghiêm trọng về danh dự và tâm lý.
Tài khoản ảo cũng là một mối đe dọa lớn. Những tài khoản tự động này có thể lan truyền thông tin sai lệch, lừa đảo người dùng hoặc thu thập thông tin cá nhân. Tài khoản ảo có thể giả mạo là người quen biết, hoặc tạo ra các tài khoản giả mạo để khai thác thông tin cá nhân của người dùng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các tổ chức và doanh nghiệp.
Ngoài Deepfake và Tài khoản ảo, còn có nhiều phương thức khác mà kẻ tấn công có thể sử dụng để đánh cắp danh tính. Phishing (lừa đảo qua email) là một trong những phương thức phổ biến nhất. Kẻ tấn công gửi email giả mạo từ các tổ chức uy tín như ngân hàng, yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc đăng nhập vào các trang web giả mạo. Một khi người dùng cung cấp thông tin, kẻ tấn công có thể sử dụng chúng để thực hiện các hành vi phạm pháp.
Tình hình đánh cắp danh tính trên toàn cầu đang ngày càng trở nên tinh vi và nguy hiểm hơn. Các công nghệ mới như AI, Deepfake và Tài khoản ảo đang tạo ra những thách thức mới cho việc bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này đòi hỏi các quốc gia và tổ chức phải liên tục cập nhật và nâng cao các biện pháp bảo vệ an ninh mạng để đối phó với các mối đe dọa ngày càng tinh xảo.
An ninh mạng tại những quốc gia có hệ thống bảo vệ chưa hoàn thiện đang đối mặt với nhiều thách thức, khiến người dân dễ trở thành mục tiêu của các vụ đánh cắp danh tính. Tại Việt Nam, chẳng hạn, nhiều trường hợp lừa đảo diễn ra thông qua email giả mạo hoặc các cuộc gọi sử dụng giọng nói AI.
Một trong những nguyên nhân chính là nhận thức về an toàn thông tin vẫn còn hạn chế. Nhiều người chưa có đủ kiến thức để nhận diện các dấu hiệu của một vụ lừa đảo hoặc chưa biết cách bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho kẻ gian khai thác thông tin một cách dễ dàng.
Hình thức giả mạo giọng nói bằng AI cũng đang trở thành một phương thức lừa đảo phổ biến. Kẻ tấn công sử dụng công nghệ để giả danh người thân, nhân viên ngân hàng hoặc các tổ chức đáng tin cậy nhằm lấy cắp thông tin quan trọng. Chẳng hạn, chúng có thể mạo danh nhân viên ngân hàng, yêu cầu nạn nhân cung cấp mã OTP để "xác nhận giao dịch", sau đó sử dụng mã này để chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Bên cạnh đó, các tổ chức và doanh nghiệp ở những quốc gia này thường chưa có hệ thống bảo mật đủ mạnh. Việc chậm cập nhật các biện pháp an ninh khiến hệ thống dễ bị tấn công bởi phần mềm độc hại và các cuộc xâm nhập mạng.
Tình trạng đánh cắp danh tính đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, đòi hỏi sự chung tay từ chính phủ, doanh nghiệp và người dân. Cần nâng cao nhận thức về an ninh mạng, đồng thời cập nhật các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân để giảm thiểu rủi ro. Để bảo vệ bản thân và cộng đồng, mỗi cá nhân cần nâng cao nhận thức, trong khi các tổ chức và chính phủ phải liên tục cập nhật các biện pháp phòng chống. Chỉ có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên mới giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ an toàn thông tin trong thời đại số.
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn chúng tôi. Đội ngũ của chúng tôi sẽ sớm liên hệ lại để hỗ trợ bạn nhanh chóng nhất